شب ادراری که در اصطلاح علمی انورزی نامیده میشود زمانی رخ میدهد که فرد هنگام خواب، قادر به کنترل ادرار خود نباشد. شب ادراری به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم بندی میشود. در نوع اولیه شب ادراری از ابتدای کودکی وجود دارد و در نوع ثانویه فرد چندین سال کنترل کامل ادرار شبانه را داشته و پس از آن دچار شب ادراری میگردد. شبادراری در هر سنی ممکن است اتفاق بیفتد اما در کودکان شایعتر است. شیوع شب ادراری در بزرگسالان بعد از بلوغ پایین است. این عارضه معمولا تا شش سالگی تمام میشود.
علت بروز شب ادراری
شب ادراری در کودکان به دلیل تکامل نیافتن مرکز فرماندهی تخلیه و کنترل ادرار در مغز ایجاد میشود. اگر پدر یا مادر یا هر دو در کودکی به شب ادراری مبتلا بوده باشند، شانس ابتلای کودکانشان به شب ادراری بیشتر خواهد بود.
اختلالات مادرزادی مانند ( دریچه ی پشابراه خلفی )، مثانه بیش فعال، مثانه عصبی، بیماریهای عصبی، استرس و اضطراب، بعضی بیماریهای مغزی- نخاعی عقبماندگی ذهنی، و عفونت ادراری سایر علل شب ادراری هستند.
نحوه تشخیص شب ادراری
در مرحله اول تشخیص، از بیمار شرح حال دقیق در مورد بیماری های زمینه ای، علائم کنونی و سوابق فامیلی گرفته خواهد شد تا با استفاده از اطلاعات بدست آمده روشهای تشخیصی مناسب علت ایجاد کننده ی شب ادراری ارائه گردد. در مورد شب ادراری ساده ( انورزی مونوسیمپتوماتیک) که در آن کنترل ادرار در طول روز کامل است و کودک در شرح حال و معاینه هیچ نکته مثبتی که دلالت بر سایر بیماری های سیستم ادراری بکند را ندارد، صرف انجام آزمایش کشت و کامل ادرار کفایت میکند ولی در موارد شب ادراری ثانویه و در مواردی که علامت دیگری غیر از شب ادراری ساده وجود دارد ممکن است نیاز به انجام روشهای تشخیصی پیچیده تر باشد. این روشها میتوانند شامل مواردی نظیر سونوگرافی سیستم ادراری و یا نوار مثانه باشند.
درمان شب ادراری
درمان شب ادراری با توجه به گستردگی علل ایجاد کننده ی آن، بسته به علت ایجاد کننده ی آن متفاوت است. پس اولین مرحله در درمان این عارضه، تشخیص صحیح علت ایجاد کننده ی آن است. به طور کلی روشهای درمانی به دو گروه رفتار درمانی نظیر استفاده از ساعتهای مخصوص برای بیدار کردن کودک از خواب و یا دارو درمانی تقسیم میشوند.