تنگی مجرای ادراری اغلب در آقایان دیده می شود. علامت اصلی در موارد بروز تنگی مجرای ادراری کاهش حجم و سرعت خروجی ادرار می باشد.
علت بروز بیماری تنگی مجرا
تنگی مجرای ادراری عمدتا زمانی اتفاق می افتد که به دنبال عفونت و یا ترومای مجرا، مخاط طبیعی مجرا دچار آسیب شده و در روند ترمیم آن بافت فیبروز جایگزین مخاط طبیعی می گردد. عوامل متعددی می توانند باعث آسیب مخاط مجرا و به دنبال آن تنگی مجرا شوند. این عوامل شامل موارد زیر هستند:
- سوندگذاری نامناسب
- ماندن طولانی مدت سوند ادراری
- عفونت های حاد و مزمن مجرای ادراری
- عفونت‌های مقاربتی مانند سوزاک
- شکستگی لگن
- تومور‌های خوش خیم یا بدخیم مجرای ادراری
- جراحی های اندوسکوپیک از طریق مجرای ادراری
- زایمان طبیعی سخت
- پرتو درمانی لگن
- بیماری سل دستگاه ادراری
- پولیپ مجرای ادراری
- جراحی بر روی مجرای ادراری مانند جراحی هیپوسپادیاس
علائم بیماری تنگی مجرا
علائم بیماری تنگی مجرا
اغلب فرایند ایجاد تنگی مجرای ادراری آهسته بوده و علائم بصورت تدریجی ایجاد می‌شوند. علامت اصلی در این بیماری کاهش حجم و سرعت خروجی ادرار می باشد. در موارد شدید ممکن است احتباس کامل ادراری (عدم توانایی در دفع ادرار) حادث گردد. در موارد شدید و مزمن تنگی مجرای ادراری علائمی همچون نارسایی کلیه، ورم کلیه و عفونت کلیه ممکن است ایجاد شود.
نحوه تشخیص بیماری تنگی مجرا
- سیستوسکپی: در این روش با استفاده از دوربین، داخل مجرای ادراری به دقت بررسی می شود و محل دقیق تنگی مشخص می‌گردد. می توان حین انجام سیستوسکوپی محل تنگی را نیز با ابزارهای مناسب باز کرد لذا این روش، روش درمانی نیز محسوب می گردد.
- گرفتن عکس رنگی از مجرای ادراری با تزریق ماده حاجب داخل مجرا
درمان بیماری تنگی مجرا
انتخاب شیوه ی درمان تنگی مجرای ادراری به عوامل متعددی مانند طول تنگی، محل تنگی، شدت تنگی، سابقه ی جراحی های قبلی، سابقه ی پرتودرمانی، بیماری های همراه و علائم بیمار بستگی دارد.
- دیلاتاسیون مجرا : این روش برای تنگی های خفیف مجراری ادراری، روش مناسبی است. این روش از ساده‌ترین و کم زحمت ترین روش درمانی می باشد. در این روش اتساع مجرا با سوندهای فلزی صورت می‌گیرد. شانس عود تنگی در این روش بالا است.
- یورتروتومی : در این روش اندوسکوپیک، با برش ناحیه ی تنگی شده با استفاده از تیغه‌های مخصوص، تنگی برطرف می گردد.
- یورتروپلاستی ( روش جراحی ) : در مواردی که روش های فوق الذکر در درمان تنگی مجرای ادرار اثربخش نباشند، جراحی باز انجام می‌گیرد. اساس جراحی باز در درمان تنگی مجرای ادراری برداشتن ناحیه تنگی و پیوند زدن (آناستوموز) مجدد دو لبه مجرا به یکدیگر می باشد. در این روش اگر طول تنگی به قدری باشد که پس از برداشتن محل تنگی دو سر مجرا به هم نرسد برای ترمیم و جایگزینی این فاصله از بافت هایی مانند مخاط داخل دهان استفاده می شود.