عفونت بیضه ها و اپیدیدیم معمولا بدنبال عفونت مجاری ادراری تحتانی و مثانه اتفاق می افتند. همانگونه که این عفونت ها در دوران نوجوانی و جوانی عمدتا به دلیل عفونت های منتقله از راه جنسی اتفاق می افتند و در دوران میانسالی به بعد ربطی به رابطه جنسی ندارند و نوع باکتری‌های ایجاد کننده آنها تغییر می‌کند، در خصوص عفونت‌های بیضه و اپیدیدیم نیز این مسئله صادق است. دانستن این مطلب خصوصا درمورد انتخاب آنتی بیوتیک مناسب جهت درمان اهمیت پیدا می‌کند. بیضه‌ها دو غده ی مردانه هستند که اسپرم و هورمون‌هایى را که مسئول ایجاد صفات جنسى مردانه هستند، مى‌سازند. اپیدیدم زائده ای کرمى شکل است که در عقب و بالای بیضه واقع است و به عنوان عضو جمع‌کننده ی اسپرم عمل مى‌کند. ارکیت یا عفونت بیضه، به دنبال آلودگی باکتریایی و یا ویروسی ناحیه ادراری- تناسلی به وجود می‌آید. عفونت بیضه به تنهایی نادر است و غالباً خود را به صورت التهابی همراه اپیدیدیم نیزنشان می‌دهد. عفونت اپیدیدیم زمانى بروز مى‌کند که باکترى‌ها از طریق پیشابراه به درون مجراى منى‌بر نزول کنند. در واقع التهاب اپیدیدیم معمولاً عارضه ایست به دنبال التهاب پیشابراه، مثانه یا پروستات.
مردان در هر سنی می‌توانند دچار اپیدیدیمیت شوند. کوچک شدن بیضه‌ها، ایجاد آبسه، عفونت‌های مکرر اپیدیدیم و ناباروری از عوارض عفونت بیضه و اپیدیدیم می‌باشند.
علت بروز بیماری عفونت بیضه ها و اپیدیدیم
ارکیت یا عفونت بیضه، توسط باکتری ها و ویروس ها به وجود می‌آید. عفونت توأمان بیضه و اپیدیدیم، غالباً منشأ باکتریال دارد. شایع ترین علت ایجاد ارکیت، اوریون است. البته بیماری اوریون بسیار نادر است. عفونت دستگاه ادراری و بیماری‌های منتقله‌ی جنسی مانند سوزاک، کلامیدیا نیز می‌تواند باعث ارکیت شوند. بیماری های مادرزادی دستگاه ادراری به معنای اختلال مادرزادی در مثانه یا مجرای ادراری نیز می‌تواند باعث افزایش احتمال ابتلا به عفونت بیضه شوند. اقدامات پزشکی و جراحی بر روی دستگاه ادراری – تناسلی، ناهنجاری‌های مادرزادی مجاری ادراری و دستگاه تناسلی و تروما به کشاله ران و بیضه‌ها از سایر عوامل دخیل در ابتلا به عفونت های بیضه و اپیدیدیم بحساب می‌آیند.
در آقایان جوان که از نظر جنسی فعال هستند منشأ این بیماری، بیماری‌های زناشویی می‌باشد. افراد با رفتارهای پرخطر جنسی بیشتر در معرض ابتلا به التهاب بیضه هستند. رفتار های پرخطر جنسی شامل موارد زیر می شوند:
- عدم استفاده از کاندوم
- سابقه‌ی ابتلا به بیماری‌های جنسی
- شریک جنسی مبتلا به بیماری های جنسی
- تعدد در شرکای جنسی
البته همانطور که در ابتدا ذکر گردید عفونت بیضه در سنین میانسالی به بعد معمولا ثانویه به عفونت‌های منتقله از راه جنسی نیست و اغلب به دلیل عفونت‌های ادراری در زمینه دستکاری‌های سیستم ادراری و یا بزرگی خوشخیم پروستات هستند
علائم بیماری عفونت بیضه ها و اپیدیدیم
گرچه ممکن است علائم فقط در یک بیضه ظهور پیدا کنند، اما احتمال دارد، هر دو بیضه درگیر التهاب شده باشند. علائم عفونت بیضه و اپیدیدیم شامل موارد زیر می‌باشد :
- درد و تورم در بیضه، کیسه‌ی بیضه، اپیدیدیم و کشاله‌ی ران
- ترشحات غیرطبیعی از مجرا
- درد هنگام دفع ادرار
- درد هنگام انزال
- بزرگی پروستات
- خون در منی
- تهوع و استفراغ
- تب
نحوه تشخیص بیماری عفونت بیضه ها و اپیدیدیم
- معاینه ی فیزیکی
- بررسی سابقه‌ی پزشکی و علائم بیمار
- سونوگرافی : برای بررسی پیچ خوردگی طناب اسپرماتیک به کار گرفته می‌شود.
- آزمایش ادرار : برای بررسی عفونت های جنسی یا سایر عفونت های سیستم ادراری
- غربالگری STI : برای بررسی وجود باکتری کلامیدیا و گونوره‌آ استفاده می‌گردد.
درمان بیماری عفونت بیضه ها و اپیدیدیم
درمان این عفونت بسته به عامل ایجاد کننده متفاوت است. براى مقابله با باکترى‌هاى خاص مولد بیماری، آنتى‌بیوتیک مناسب انتخاب مى‌شود. برای درمان این نوع عفونت باکتریایی بیضه باید از آنتی‌بیوتیک‌ها استفاده شود. شایع‌ترین باکترى‌هایى که باعث التهاب اپیدیدیم مى‌شوند، آنهایى هستند که باعث سوزاک و عفونت کلامیدیائى مى‌شوند که هر دو جز بیمارى‌هاى مقاربتى هستند. بنابراین براى جلوگیرى از عفونت مجدد، شریک جنسی شما نیز ممکن است نیاز به درمان با آنتى‌بیوتیک داشته باشد.
برای اورکیت ویروسی، درمان شناخته شده ای وجود ندارد، اما بیماری بعد از گذشت زمان خود به خود بهبود پیدا می‌کند. استفاده از داروهای ضدالتهاب و مسکن، کیسه ی یخ، استراحت و بالا نگه‌داشتن کیسه بیضه توصیه‌های انجام شده در این موارد می‌باشند.