معمولا با افزایش سن نواحی کیستیک (کیسههای حاوی مایع ) در کلیه ایجاد می شود به گونه ای که در سن بالاتر از ۵۰ سال از هر سه نفر در یک نفر به صورت اتفاقی متوجه وجود کیست در کلیه می شویم. این کیست ها اغلب کوچک، گرد و با جداره نازک هستند ولی اندازه ی آن ها با افزایش سن بزرگتر می شود. کیست ها می توانند داخل بافت کلیه یا در سطح آن ظاهر شوند
در این حالت به آن کیست ساده کلیه گفته می شود که نه احتمال تبدیل شدن به بدخیمی را دارند و نه باعث اختلال کارکرد کلیه می شوند و به همین جهت هیچ درمانی لازم ندارند، فقط زمانی که به واسطه افزایش زیاد اندازه آنها بیمار با درد شدید مراجعه می کند ممکن است تصمیم به تخلیه آنها گرفته شود.
البته فرم وراثتی از وجود تعداد زیاد کیست در کلیه نیز وجود دارد که به آن کلیه پلی کیستیک گفته می شود و ممکن است باعث اختلال در عملکرد کلیه شود.
شایعترین بیماری ارثی کلیه است که به دو فرم با وراثت غالب و مغلوب دیده می شود. فرم دوم اغلب در دوران طفولیت تشخیص داده می شود ولی در فرم اول علائم آن معمولا پس از بلوغ ظاهر میشود. کودکان مبتلا اغلب طول عمر کوتاهی دارند.
کلیهها بزرگ و دارای کیستهای متعدد میباشند. گاهی کیستها بسیار بزرگ با اثر فشاری زیاد بر روی ارگانهای مجاور هستند. این کیست ها باید دقیقاً بررسی شوند. نکته مهم در مورد این کیست ها تشخیص به موقع و کنترل آنها می باشد. چرا که ممکن است در نهایت منجر به از کار افتادن کلیه ها و دیالیز در سنین پایین شود. بسیاری از مبتلایان به بیماری پلیکیستیک کلیه دچار نارسایی کلیه میشوند. لذا انجام سونوگرافی قبل از ازدواج در تشخیص و جلوگیری از انتقال آن بسیار مهم است.
علائم بیماری کلیه پلی کیستیک
هرچند اغلب کیست های کلیه علامتی ندارند ولی به ندرت کیست های ساده کلیه ممکن است علائمی از جمله موارد زیر داشته باشند:
- درد در پهلو ها، پشت و یا بالای شکم شوند
- خونریزی در فضای پشت شکم ( خلف صفاق )
- عفونت و بروز علائم ناشی از عفونت مانند تب و لرز
- مختل کردن عملکرد کلیه ها به دلیل فشار بر روی حالب و یا عروق کلیه
گاها نوع سرطان های کیستیک کلیه دیده می شود که در مقایسه با کیست ساده تفاوت های ساختاری واضحی دارند که به راحتی در سونوگرافی ( با در نظر گرفتن یافته هایی نظیر ضخامت جدار کیست، کلسیفیکاسیون و نامشخص بودن مرز کیست و موارد دیگر ) و سی تی اسکن قابل افتراق هستند.
سی تی اسکن دقیق ترین روش برای تمایز بین کیست ساده و سرطان کلیه است. سونوگرافی در بسیاری از موارد می تواند کیست کلیه را از توده توپر افتراق دهد. توصیه می شود که برای پیگیری کیست ساده، سالانه سونوگرافی انجام شود. اگر تغییرات مشاهده شده، سرطان کلیه را مطرح کند، باید سی تی اسکن انجام شود.
وجود خون در ادرار و درد کلیه شایعترین علائم هستند. در صورت عفونت، کلیهها دردناک و همراه با تب و لرز است. نارسایی کلیه که با سردرد، تهوع، استفراغ، ضعف و کاهش وزن بروز میکند نیز وجود دارد. گاهی بیمار متوجه یک توده شکمی میشود. در ۶۰ تا ۷۰ درصد از بیماران افزایش فشارخون وجود دارد.
کیست کلیه می تواند اندازه متغیر داشته باشد که از کمتر از نیم سانتیمتر تا بیشتر از ۲۰ سانتیمتر متغیر است .
نحوه تشخیص بیماری کلیه پلی کیستیک
اکثر کیستهای کلیه در طول آزمایشات تصویربرداری که به دلایل دیگر انجام میشود، تشخیص داده میشوند. هنگامی که کیست کلیه یافت میشود، برای تعیین اینکه آیا یافته، کیست کلیه است و یا یک بیماری جدی، از روش های تصویربرداری سونوگرافی، سیتیاسکن ، ام.آر.آی استفاده میشود.
درمان بیماری کلیه پلی کیستیک
اگر کیست کلیه شما علائم یا عوارض خاصی را ایجاد نمی کند نیازی نیست که به فکر درمان باشید. البته حتما به پزشک متخصص اورولوژی مراجعه کنید تا پزشک تائید کند که کیست ساده کلیه شما هیچ مشکلی را ایجاد نمی کند.
با این حال در مواردی نادر که کیست شما باعث بروز علائم یا عوارض می شود، شما ملزم هستید برای درمان کیست کلیه های خود اقدام کنید. درمان کیست ساده کلیه ممکن است شامل مراحل زیر باشد:
برای کیست کلیه هیچ درمان دارویی وجود ندارد و در صورت لزوم باید عمل جراحی و در صورت عدم تحمل بیهوشی کشیدن مایع کیست با سونوگرافی و تزریق الکل لازم است.
- پزشک با استفاده از یک سوزن بلند و از طریق پوست و با کمک دستگاه سونوگرافی وارد کلیه ها شده و کیست را سوراخ می کند. پزشک کیست را تخلیه می کند و ممکن است داخل آن را با محلولی که حاوی الکل است پر کند. این کار باعث می شود که بافت سخت شده و شانس عود کردن آن پایین بیاید.
- در برخی موارد کیست دوباره عود کرده و با مایع پر می شود. در چنین مواردی ممکن است پزشک متخصص اورولوژی به انجام عمل جراحی سنگین تر که مستلزم بیهوشی عمومی و ایجاد یک برش بزرگتر است مجبور شود. این عمل ممکن است لازم باشد که شما برای یک روز در بیمارستان بستری شوید.
پیگیری بیماری کلیه پلی کیستیک
اگر کیست کلیه فرد کوچک باشد و هیچ یک از علائم فوق را نداشته باشد، به احتمال زیاد اقدام درمانی خاصی نیز لازم نخواهد بود. فقط ممکن است پزشک صلاح بداند ۶ تا ۱۲ ماه بعد با سونوگرافی یا سی تی اسکن، اندازه یا احتمال رشد کیست کلیه را پیگیری نماید.
ویزیت و مشاوره
جهت رزرو وقت ویزیت و مشاوره با شماره تلفن های ۰۲۱۲۶۷۶۷۸۲۹ ، ۰۲۱۲۶۷۶۷۸۳۲ و ۰۹۱۹۸۰۲۰۹۰۰ تماس حاصل فرمایید.